Udar mózgu jest zachorowaniem nagłym i zagrażającym życiu. Chory z udarem mózgu, tak jak chory z zawałem serca, powinien natychmiast trafić do szpitala, najlepiej do oddziału udarowego. Szybkie dotarcie do szpitala może zadecydować o zastosowaniu leczenia – tromboliza, oraz o życiu i stopniu inwalidztwa chorego.
Chory z objawami ostrzegawczymi (z małym udarem) powinien jak najszybciej zgłosić się do lekarza, najlepiej w szpitalu, w którym znajduje się oddział udarowy, aby zapobiec powstaniu udaru dokonanego i trwałych objawów neurologicznych. Przemijające objawy neurologiczne są sygnałem ostrzegawczym, które wysyła zagrożony mózg. Nie wolno ich lekceważyć.
Najczęściej są to:
- nagłe zaburzenia czucia po jednej stronie ciała (niedoczulica połowicza) lub drętwienie połowy ciała
- wykrzywienie twarzy po jednej stronie; szczególnie widoczne jest opuszczenie kącika ust
- nagłe zaburzenia mowy (mowa niewyraźna, utrata zdolności mówienia, trudności w zrozumieniu mowy)
- nagłe zaburzenia widzenia – charakterystyczne jest niedowidzenie na jedno oko lub niedostrzeganie połowy pola widzenia (prawej lub lewej)
- nagłe zawroty głowy z towarzyszącymi zaburzeniami w utrzymaniu równowagi, nagłymi upadkami, czasami z podwójnym widzeniem, kłopotami z orientacją i zaburzeniami świadomości
Objawy małego udaru często poprzedzają wystąpienie trwałych objawów neurologicznych. U 10% chorych z małym udarem dochodzi do udaru dokonanego w ciągu miesiąca, a u 20% – w ciągu roku. Jeżeli u chorego wystąpią takie przemijające objawy, należy natychmiast zgłosić się do lekarza, gdyż
istnieje szansa szybkiego zastosowania leczenia i uniknięcia trwałego inwalidztwa. Chorzy często cieszą się, że objawy ustąpiły i bagatelizują je, nie zdając sobie sprawy, że mogą one powrócić na stałe.
Bardzo ważne jest możliwie jak najszybsze rozpoczęcie rehabilitacji chorego z udarem mózgu oraz zaangażowanie w ten proces całej rodziny chorego, aby zachęcała go i pomagała mu w procesie powrotu do zdrowia i sprawności fizycznej.
Nadciśnienie tętnicze jest najczęstszą przyczyną udaru mózgu, zwiększa ryzyko jego wystąpienia czterokrotnie, dlatego ważne jest jego prawidłowe i systematyczne leczenie. Obniżenie ciśnienia skurczowego o 9 mmHg, a rozkurczowego o 5 mmHg zmniejsza prawdopodobieństwo wystąpienia udaru o 35%.
Podwyższone stężenie cholesterolu we krwi musi być obniżone, a większość chorych z udarem niedokrwiennym powinno otrzymać statyny
Osoby, które doznały udaru niedokrwiennego i mają migotanie przedsionków, powinny przyjmować lek antykoagulacyjny, a pozostałe lek przeciwpłytkowy.
Zdrowy styl życia jest najlepszą metodą uniknięcia chorób krążenia, w tym także udaru mózgu. Należy stosować dietę z ograniczeniem tłuszczów zwierzęcych, zwiększyć ilość spożywanych
ryb morskich (2-3 razy w tygodniu), spożywać duże ilości warzyw i owoców, ograniczyć spożycie soli kuchennej, nie palić papierosów, nie nadużywać alkoholu, prowadzić aktywny tryb życia.
Najbardziej wartościową formą aktywności są ćwiczenia aerobowe – spacer lub jazda na rowerze. To takie proste i przyjemne!
Źródło: dr n. med. Arleta Kuczyńska-Zardzewiały i prof. dr hab. med. Anna Członkowska. ” Co należy wiedzieć o udarze mózgu”