Badania psychologii prenatalnej wykazały, że reakcja na dotyk jest pierwszym przejawem wrażliwości na bodźce zewnętrzne ujawnianym przez płód. U noworodka występuje ona automatycznie – kiedy dziecko jeszcze dobrze nie widzi ani nie mówi, instynktownie bada świat dotykiem. Receptory dotykowe znajdują się w wargach umożliwiają ssanie, odruchy chwytne rąk pozwalają sięgać do źródła ciepła; zmysł dotyku i czucia umożliwia dziecku odróżnienie siebie od innych ludzi od otaczającego świata.
Receptory dotyku są najgęściej rozmieszczone na opuszkach palców, w skórze warg i na czubku języka. Dziecko nabywa pierwszych doświadczeń i gromadzi informacje o otaczającej rzeczywistości przez kontakt fizyczny z matką, dotykanie przedmiotów i wkładanie ich do ust. Wszystkie te czynności dostarczają dziecku ogromnej ilości bodźców zmysłowych; są one bardzo ważne dla rozwoju człowieka, ponieważ warunkują zaspokojenie podstawowych potrzeb fizycznych i psychicznych, a także zapewniają bezpieczeństwo.
Dzieci z zaburzonym czuciem dotykowym wymagają zróżnicowanych form dotyku. Jednym ze sposobów na zapewnienie im tego typu doznań jest technika habituacji z zastosowaniem miękkich szczoteczek lub pędzli, czyli przyzwyczajenie do bodźców dotykowych przez systematyczne zwiększanie intensywności stymulacji. Habituację przeplatać należy dehabituacją poprzez łagodne stopniowanie intensywności ucisku ( zmiana kierunku oddziaływania na receptory dotykowe). Szczoteczkowanie poprawia czucie głębokie ( proprioceptywne) w obrębie ścięgien i stawów oraz wygasza przetrwałe odruchy. Stymulację należy rozpocząć od obszarów mniej wrażliwych, takich jak plecy lub kończyny. Dotyk przez masaż wpływa na stymulację rozwoju motorycznego dziecka, oddziałuje również na jego rozwój poznawczy ( myślenie, pamięć, mowę) oraz emocjonalny.
